Het Mirakel van Leipzig met Ben Wijnstekers

Ben Wijnstekers is samen met Sjaak Swart coach van de ex-internationals. - Foto: KNVB Media

De mooiste wedstrijd uit een interlandcarrière? Dat hoeft niet altijd een WK-finale te zijn. Soms geven de omstandigheden, het wedstrijdverloop, de teamgeest of gedeelde humor meer kleur aan een Oranjeherinnering. Met Ben Wijnstekers blikken we terug op het Mirakel van Leipzig, de EK-kwalificatiewedstrijd uit 1979 tegen de DDR. "Alles kwam samen. Het was zo'n verrassend succes."

Het zag groen van de soldaten. Een hels kabaal. Enorme sintelbaan. Het was indrukwekkend en imponerend.

We spreken Ben als hij net klaar is met een training van Feyenoord Soccer Schools. Gelukkig vinden die activiteiten nog doorgang. Voor het echte voetbalgevoel, want thuis voor de buis wedstrijden van Feyenoord in die lege Kuip kijken vindt het 65-jarige Rotterdamse clubicoon 'geen bal aan'. Normaal gesproken fungeert hij tijdens wedstrijddagen als gastheer, nu ervaart hij thuis een heel andere spanning. "Elke club, maar Feyenoord zeker, mist het publiek. Er is gewoon minder spektakel. Zelf was ik ook een type dat veel met het publiek bezig was. Een reactie opwekken als het even tegenzat. Het Legioen kon je dan echt over een dood punt heen helpen."

Tussen 1979 en 1985 kwam Wijnstekers 36 keer voor het Nederlands elftal uit. Alle keren was de Rotterdammer basisspeler, 19 maal droeg hij de aanvoerdersband om zijn linkerbovenarm. Hij debuteerde tegen België toen Willem van Hanegem afscheid nam. In zijn laatste interland was België opnieuw de opponent. U weet wel, toen Georges Grün vier minuten voor tijd de Mexicaanse WK-droom van Oranje aan diggelen kopte.

Tussengeneratie

Eerder werd het EK 1984 al gemist, na die dubieuze 12-1 zege van Spanje op Malta. "Twee heel aparte en gekke momenten die bepalend waren voor mijn interlandcarrière. Succes en verlies liggen soms zo enorm dicht bij elkaar." Het was bepaald niet de meest glorieuze periode uit de Oranjehistorie. "We waren echt de tussengeneratie", weet Wijnstekers als geen ander. De successen van de jaren zeventig waren voorbij en de gouden generatie van '88 moest zich nog ontwikkelen.

Voor Wijnstekers was zijn derde interland daarom eigenlijk de meest bijzondere. In Leipzig nam Oranje het in de EK-kwalificatie op tegen de Deutsche Demokratische Republik. Het communistische Oost-Duitsland dus, achter het IJzeren Gordijn, toen de wereld vanwege de Koude Oorlog in West en Oost was verdeeld. De destijds 24-jarige rechtsback kwam in een compleet andere wereld terecht. Liefst 92.000 mensen in het mythische Zentralstadion. "Het zag groen van de soldaten. Een hels kabaal. Enorme sintelbaan. Het was indrukwekkend en imponerend."

2-0 achterstand

Misschien kwam het daardoor dat het Oranje van bondscoach Jan Zwartkruis overrompeld werd en snel op een 2-0 achterstand kwam. En tot overmaat van ramp Tscheu La Ling in de 41e minuut zag inrukken nadat hij met zijn directe tegenstander Konrad Weise op de vuist was gegaan. Een gelijkspel was voldoende voor EK-plaatsing, maar leek nu verder dan ooit. Totdat Frans Thijssen op slag van rust nog de 2-1 maakte. Het geloof keerde terug, zeker na de peptalk die keeper Piet Schrijvers er in de kleedkamer uitgooide. "Daardoor keerde het geloof terug. We kregen echt het gevoel dat het nog kon."

En zowaar. Oranje ging op zoek naar goals en deed het Oost-Duitse kabaal al snel verstommen. In de 50e minuut prikte Kees Kist de gelijkmaker binnen, waarna René van de Kerkhof in de 70e minuut zelfs de 2-3 aantekende. Na het laatste fluitsignaal van de Spaanse arbiter ging het Oranjekamp compleet uit zijn dak. Het EK was gehaald, na een wonderbaarlijke ontsnapping. "Terug in het hotel hebben we nog wel wat flessen wijn en champagne kunnen regelen om het te vieren. Dat EK zelf was trouwens helemaal niks, maar deze wedstrijd heeft op mij zoveel indruk gemaakt. Ik was nog maar een broekie hè. Kwam net kijken."

Spijkerbroek als ruilmiddel

Dat broekie kwam in een wereld terecht waar we ons anno 2021 weinig meer van kunnen voorstellen in Europa. Het communistische Oosten stond lijnrecht tegenover het kapitalistische Westen; Berlijn was verdeeld door een kilometers lange betonnen muur. "De mensen in Oost-Duitsland hadden niet veel. Ze vonden westerse producten geweldig. Vooral jeans waren heel gewild. De ruilhandel tierde welig. Zelf heb ik daar als souvenir nog iets van kristalwerk gekocht. Dat was typisch uit die regio."

Het hotel was typisch Oostblok: ouderwets en sober. Bepaald niet de vijfsterrenluxe die voetballers nu gewend zijn. "Buiten was weinig te doen. We waren daar dus echt op elkaar aangewezen als groep. Dat ging heel goed, want we konden hartstikke goed met elkaar opschieten. Hugo Hovenkamp, Tscheu La Ling en Johnny Rep waren de sfeermakers, Ruud Krol, Willy van de Kerkhof en Piet Schrijvers de ervaren krachten. Ik kwam pas kijken, net als Simon Tahamata, maar we voelden ons meteen thuis. Vroeger was er sowieso veel meer sprake van vriendenteams, ook al was je van Ajax, Feyenoord of PSV."

Ex-internationals in het land

De mensen vinden het altijd zo leuk als we met de ex-internationals komen. Zelf voel je weer even de aandacht en waardering die je als voetballer kreeg.

Dat is niet meer te vergelijken met de huidige tijd, ziet Wijnstekers. "Daar kunnen die jongens niet eens veel aan doen. Samen op stap? Kan bijna niet meer. Het komt meteen in het nieuws of op social media." De gezelligheid van toen ervaart hij ook bij de traditionele Nieuwjaarswedstrijd en de wedstrijden met de ex-internationals in het land. "Ik mis dat nu enorm. De mensen vinden het altijd zo leuk als we komen. Zelf voel je weer even de aandacht en waardering die je als voetballer kreeg. En samen met Sjaak Swart de coaching doen is natuurlijk een feest. Hopelijk kunnen we snel weer met z'n allen op pad!"