Onder 19 (m) heeft 'm!!!; Europees kampioen na zege op Spanje

Oranje onder 19 (m) is voor het eerst Europees kampioen. - Foto: UEFA

Oranje onder 19 (m) heeft het geflikt. Voor het eerst mag Nederland zich in deze leeftijdscategorie de beste van Europa noemen. In een vooral spannende finale werd recordkampioen en titelverdediger Spanje in Boekarest met 1-0 verslagen. Aanvoerder Givairo Read schoot in de tweede helft de winnende treffer via keeper Jimenez binnen. Zo bezorgde Onder 19 coach Peter van der Veen een prachtig afscheid. Kees Smit werd naast gedeeld topscorer gekozen tot beste speler van het toernooi.

Oranje onder 19 (m) keerde na acht jaar afwezigheid terug op een EK-eindronde. Met maar een doel: Europees kampioen worden. Nog een stap moest de ploeg van Peter van der Veen zetten. De moeilijkste van allemaal; de finale tegen recordkampioen Spanje. Vier wedstrijden lang domineerde Nederland op het EK in Roemenië, maar nu vonden ze een tegenstander tegenover zich, die is geïnjecteerd met de Hollandse school en ook de bal wil hebben. En dus wisselde het speelbeeld regelmatig. Dan was Oranje weer dominant; vervolgens kwamen de Spanjaarden opzetten. In een zinderende periode na rust viel de beslissing. Beide ploegen kregen kansen. Paal en lat werden geteisterd. Uiteindelijk schoot Read Nederland met de hulp van keeper Jimenez op voorsprong.

Wat daarna gebeurde, tekent het karakter van het team. Dat Onder 19 goed kan voetballen, hebben ze in de voorgaande wedstrijden laten zien. Maar nu werd er wat anders gevraagd. Dit was de laatste wedstrijd die de spelers na een periode van twee jaar samen zouden spelen. Die cup moest en zou mee naar Zeist gaan. En zo geschiedde. Het was mooi om in dat laatste half uur die misschien wel on-Nederlandse onverschrokkenheid te zien. Iets wat alleen kan ontstaan als je in twee jaar een hecht team bent geworden. Hulde voor alle spelers en alle stafleden die hieraan hebben mee gebouwd. Iedereen was daarin even belangrijk.

Stip op de horizon

Succes werkt als een magneet. Plotseling staat het team van Oranje onder 19 (m) in het middelpunt van de belangstelling. En terecht. De ploeg van coach Peter van der Veen denderde door het EK naar de finale tegen negenvoudig winnaar Spanje. Achtereenvolgens Duitsland, Noorwegen, Engeland en gastland Roemenië werden verslagen. Maar dat niet alleen. Onder 19 vermaakte het publiek op de tribune en de kijker thuis met aantrekkelijk voetbal.

Wat niet veel mensen zich zullen realiseren, is dat een groot deel van dezelfde ploeg twee jaar geleden begon als Oranje onder 18. Een jaar waarin geen EK op het spel staat, maar waarin het EK 2025 in Roemenië wel als stip op de horizon is gezet. Daar willen we goud winnen spraken spelers en staf met elkaar af in de betrekkelijk anonimiteit van de KNVB Campus in Zeist.

Inspiratie uit de NBA

Van der Veen liet het team kijken naar een documentaire uit de Netflix-serie The Playbook. Hierin krijg je een kijkje in de ziel en werkwijze van een coach. In deze aflevering stond Doc Rivers centraal. De gerenommeerde basketbalcoach leidde de Boston Celtics na jaren van droogte naar de NBA-titel. Om die honger naar een prijs te illustreren had Rivers een altijd brandende spotlight op de plek in de hal gezet waar de volgende kampioensvlag zou komen te hangen.

Oranje onder 19 was al acht jaar niet meer op een EK-eindronde geweest en had het toernooi nog nooit gewonnen. Elke keer als het team samenkwam, benoemde Van der Veen die lege plek in de prijzenkast op de KNVB Campus in Zeist. In gedachten zag iedere betrokkene een spotlight gericht op die lege plek. De lege plek waar zij een einde zouden gaan maken.

Ubuntu

Dat kan alleen als je een hecht team wordt. En ook daar vond Van der Veen inspiratie bij Doc Rivers, die vertelde over ubuntu, een Zuidafrikaanse filosofie waarin alles draait om samenwerken en menselijkheid. Kort gezegd betekent ubuntu: ik ben omdat wij zijn. Alleen als iedereen zichzelf kan zijn, haalt iedereen het beste uit zichzelf en presteert het team op de toppen van zijn kunnen. Iedereen in en rond het team is daarin even belangrijk. Van de topscorer tot de degene die in de laatste minuut invalt. Van de coach tot de kit-manager die de shirtjes klaar hangt voor de wedstrijd.

Ubuntu is langzaam in het team gekropen. "We hebben ook wel dipjes gekend in de afgelopen twee jaar", zei Van der Veen na afloop van de eclatante zege op Duitsland. "Maar vanaf de EK-kwalificatie zijn we steeds meer naar elkaar toe gegroeid." Iedereen is even belangrijk. Dat werd goed zichtbaar in het laatste groepsduel met Engeland. Zes andere spelers kregen een kans in de basis en Oranje haalde nog steeds een heel hoog niveau.

Twee beste teams in de finale

Voor de laatste stap naar de cup - de finale tegen Spanje - koos Van der Veen voor de elf spelers waarmee hij ook de halve finale was gestart. La Roja was net als Oranje met vier zeges doorgedrongen tot de eindstrijd. Al had het daar tegen Duitsland wel een verlenging voor nodig. De recordkampioen trok in een knotsgek doelpuntenfestijn met 6-5 aan het langste eind. Pablo Garcia was de man in vorm en scoorde liefst vier keer.

"De twee beste teams staan in de finale", had Van der Veen vantevoren gezegd. Twee teams ook die graag de bal willen hebben. In de beginfase slaagde Oranje daar het beste in. Onder 19 pakte het initiatief en legde in de vierde minuut een aanval op de mat waar het publiek al het hele toernooi van kan genieten. Smit was weggeslopen uit de rug van zijn tegenstander. Land had dat gezien met zijn haviksoog en legde de bal op zijn stropdas. Ondertussen denderde Read naar binnen. De Feyenoord-verdediger kreeg de bal mee van Smit, zag een gaatje in de verre hoek, maar een Spaans been voorkwam een goal.

Wisselend spelbeeld

Nederland bleef de betere ploeg tot frustratie van de Spanjaarden die zich soms letterlijk in de wedstrijd probeerden te vechten. Konadu kreeg bij toeval nog een grote kans toen de Spaanse keeper mistastte bij een voorzet van Smit. Het matige schot smoorde in een woud van benen. Daarna kantelde de wedstrijd en moest Oranje de bal steeds vaker aan de tegenstander laten, ook door eigen onzorgvuldige passing.

Spanje kreeg kort achter elkaar drie mogelijkheden. Martin kopte uit een corner rakelings over; Garcia kon niet profiteren van een fout van in de Oranje-opbouw en Heerkens was attent bij een schot van ver. Oranje moest terug in de verzengende hitte van Boekarest. Spanje voetbalde makkelijker zonder echt grote kansen te creëren. Onder 19 kon daar in de blessuretijd alleen nog een venijnig schot van Sliti tegenover zetten.

Mazzel

Na de pauze schoten beide ploegen uit de startblokken. Het was een wonder dat er na tien minuten nog steeds 0-0 op het scorebord stond. Land opende met een ziedend schot op de paal. Daarna was het de beurt aan Spanje om het houtwerk te raken; eerst met een schot van ver dat buiten bereik van Heerkens op de paal ketste; vervolgens plofte een kopbal op de lat. Niet veel later zette Konadu met een fijne pass Oufkir alleen voor de keeper die razendsnel uitkwam waardoor de specialiteit van het huis - een stiftje -  onmogelijk was.

Zo was er in tien minuten meer gebeurd dan in de hele eerste helft. Een doelpunt kon niet uitblijven en Oranje was de gelukkigste. Land liet maar weer eens zien dat hij over zachte voetjes beschikt. De middenvelder stak de onvermoeibare Read weg. Die wilde voorzetten op Konadu, maar zag de bal via de voet van keeper Jimenez op curieuze wijze in het net verdwijnen. Zonder mazzel vaart niemand wel, zeker niet in een finale van een Europees kampioenschap.

Spotlight op de cup

Met nog een half uur op de klok werd de warmte de vriend van Oranje. Spanje zette aan, terwijl Nederland terugplooide en gokte op de omschakeling. Echt gevaarlijk werden de Spanjaarden niet. Heerkens, Ugwu en Janse heersten in de zestien.

In de blessuretijd verzuimde Oufkir de wedstrijd in het slot te gooien. Keeper Jimenez was de Sparta-aanvaller te slim af in het een-tegen-een duel. Even hield heel Nederland de adem in toen Kees Smit een tackle inzette in zijn eigen strafschopgebied. Tot opluchting van iedereen die Oranje een warm hart toedraagt, wees de Ierse scheidsrechter Hennesey naar de cornervlag. Een minuut later floot de arbiter af. Nederland mag zich voor het Europees kampioen noemen in deze leeftijdscategorie. De spotlight in de prijzenkast van de KNVB Campus in Zeist is niet meer gericht op een lege plek, maar op de cup.

Statistieken

Wedstrijd: Spanje - Nederland 0-1 (0-0)

Scoreverloop: 62. 0-1 Jimenez (e.d.)

Opstelling Nederland: Heerkens, Read, Ugwu, Dijkstra, Land (77. Boogaard), Verkuijl (81. Rots), Smit, Oufkir, Konadu (90.+4 Panneflek), Sliti.

Reacties Ga naar de reacties van coach Peter van der Veen en Givairo Read.