Column: Mannen kijken voetbal

Foto:

Achter mij woont een man die het WK kijkt in een oranje jurk. Dat doen er wel meer, maar hij is anders. De man draagt geen krap jurkje; dat zou niet kunnen want ik schat hem rond de honderd kilo. Zijn jurk is zo te zien een oud gordijn, waar hij een gat in heeft geknipt.

Elke middag om drie uur staat hij in zijn onderbroek en laat het doek plechtig over zich heen vallen. Even steekt zijn kalende hoofd uit de halsopening, dan trekt hij het over zijn schouders en wurmt zijn armen eruit. De jurk blijft onder zijn oksels hangen. En op zijn buik.

De man doet dit niet voor zijn vrienden, of zijn familie. Hij woont alleen. Hij kijkt alleen. Als oranje scoort danst hij alleen. De jurk wappert dan een beetje. Mannen die voetbal kijken, er zou een antropologische studie naar moeten komen.

Mijn vader was ook een solitaire kijker. Een uur voor de wedstrijd gingen de gordijnen dicht en de telefoon van de haak. De kat ging de tuin in. Het liefst had hij mijn moeder en mij er ook niet bij gehad, denk ik.

Kus

Mijn vroegste herinnering is aan het WK in 1974. We wonnen met 2-0 van Brazilië. Mijn vader zeeg uit de stoel en drukt op zijn knieën een kus op de vloerbedekking. Ik heb daar toen veel over nagedacht.

Een week later verloren we de finale van West-Duitsland. Mijn vader deed de tv uit en bleef zitten, apathisch naar het scherm starend. Ik ging buitenspelen, toen ik een uur later terugkwam zat hij er nog. Toen wist ik al dat voetbal rare dingen doet met mensen.

De halve finale op het  EK van 1988 keek ik bij vrienden in een studentenhuis. Gullit-petjes, bier en geschreeuw. De tv was een joekel van een Sony Trinitron. Het geluid was uit. Op de brave Evert ten Napel zaten wij, nu, tegen Mofrika, niet te wachten. Het commentaar knalde uit de hifi-installatie waar Hilversum 1 op stond: Bert Nederlof en Jack van Gelder.

Belhamels

Bertje was ook een politiek correcte jongen, maar Jack maakte voor ons, chauvinistische belhamels, alles goed. Zijn hartverscheurende ‘JAAAAAAAA' op het moment dat Van Basten scoorde was het ontroerendste dat wij ooit een man hadden horen zeggen.

De plekken waar je voetbal keek. En de mannen waarmee. Het is qua Oranje-gebeuren een beetje off-topic, maar ik moet opeens aan Joop denken. Joop liep tegen de zestig en was Chef Promotie bij een groot automerk. Ze waren klant bij het reclamebureau waar ik werkte en sponsor van Feyenoord. Op een woensdagmiddag in maart, ergens in de jaren negentig  presenteerden we een folderontwerp voor een nieuwe middenklasser.

Op Joops kantoor stond een televisietoestel met een voetbalwedstrijd erop. Joop zat tijdens de presentatie onophoudelijk over onze schouders naar het beeld te kijken. Hij had een notitieblokje naast hem liggen, waarop hij af en toe een streepje zette. Naar ons luisterde hij maar half, na een tijdje keken we maar met hem mee.

Sneeuwjacht

Ik herinner me een sneeuwjacht, Feyenoord speelde een Europacup wedstrijd ergens achter het IJzeren Gordijn. Het was een gigantisch stadion met een sintelbaan er omheen. Commentator was van Eddy Poelman. Die moest ergens in een steenkoud hok bovenop de tribune zitten op een goeie honderd meter van het veld. Arme, bescheiden Eddy, met zijn waterige oogjes. Die had deze rotklus natuurlijk weer niet durven weigeren. En een rotklus was het.

Tegenstanders met rood uitgeslagen benen renden briesend van voor naar achter zonder iets te raken. Ed de Goey's tong hing dampend in de vrieskou uit zijn mond. Gaston Taument stond te vernikkelen langs de zijlijn. Ronald Koeman knalde elke bal zo ver mogelijk richting de lege tribunes. Er gebeurde niets, maar dan ook werkelijk helemaal niets, negentig minuten lang. Maar toen kwam het.

Reclamebord

‘Schitterend', zei Joop en knipte de televisie uit. Wij begrepen het niet, hoe kon een hoofdsponsor tevreden zijn met zo'n draak van een wedstrijd? Joop zweeg minzaam over zoveel onwetendheid en liet de geturfde streepjes op zijn notitieblok zien. Zijn reclamebord was vierentachtig keer in beeld geweest. Daar kon hij mee aankomen bij de directie.

Genoeg over toen, Oranje is zondag weer op de buis. Mijn achterbuurman is er vast al klaar voor. Mannen kijken voetbal. Een machtig gebeuren is het.

Deze column is ook te lezen op de WK-site van Unit4